Υπάρχουν 3 λόγοι όπου ένα παιδί από τη βρεφική έως περίπου τα 3 του χρόνια εμφανίζουν τέτοιου είδους συμπεριφορές:
- Αναπτυξιακό στάδιο
Ένα μωρό – νήπιο δεν γνωρίζει ακόμα να ελέγχει τη δύναμή του, δεν μπορεί να έχει αυτοέλεγχο και να συγκρατεί την παρόρμήση του.
Αναπτυξιακά βρίσκεται στο στάδιο του «ότι βλέπω, το πιάνω, το τραβάω, το θέλω, το μαθαίνω, το εξερευνώ, το γεύομαι», χρειάζεται τη βοήθεια του ενήλικα (μέσω της επικοινωνίας, τόσο λεκτικής όσο και του σώματος) για να μπορέσει να οριοθετήσει τις αδέξιες (και όχι σκόπιμες) κινήσεις του.
Είναι επίσης δυνατόν όταν το παιδί μας δεν έχει ακόμα αναπτύξει επαρκείς δεξιότητες επικοινωνίας να χρησιμοποιεί πχ. το τράβηγμα των μαλλιών ως έναν τρόπο έκφρασης. Σε αυτήν την περίπτωση, είναι ωφέλιμο να τον βοηθήσουμε να αναπτύξει λεκτικές δεξιότητες προσφέροντας απλά λόγια για τα συναισθήματά του.
- Συμπεριφορικό
Πολλές φορές, άθελά μας, είτε με το παράδειγμά μας, είτε με τις αντιδράσεις μας, ¨δείχνουμε¨ στο παιδί πώς να συμπεριφερθεί – εκφραστεί όταν αισθάνεται συγκεκριμένα συναισθήματα, όπως χαρά και ενθουσιασμός ή φόβος και άγχος καθώς αλληλεπιδρούμε μαζί του.
Ένα παράδειγμα είναι όταν ο ενήλικας θα δαγκώσει το ζουμερό μαγουλάκι του παιδιού, ως ένδειξη αγάπης και ενθουσιασμού. Καταλαβαίνετε, τι μαθαίνει να κάνει και το παιδί!
Τα παιδιά αυτής της ηλικίας συχνά δαγκώνουν, σπρώχνουν, αρπάζουν ή χτυπούν από ενθουσιασμό, πειραματισμό ή απλά επειδή αγνοούν το “όριο” του άλλου ατόμου. Ως επί το πλείστον αγνοούν εντελώς ότι η πράξη/συμπεριφόρα του προκαλεί πόνο ή/και δυσφορία στο άλλο άτομο. Αναπτυξιακά δεν μπορεί να αισθανθεί ενσυναίσθηση και να μπει στα “παπούτσια του άλλου”.
Το να περιμένουμε κάτι τέτοιο αποτελεί εσφαλμένη προσδοκία του ενήλικα.
Μπορεί να είναι και τρόπος επικοινωνίας. Κάτι σου επικοινωνεί όταν το κάνει. Ίσως ότι κουράστηκε ή υπερφόρτωσε ή ότι θέλει να παίξει.
- Αισθητηριακό
Φαίνεται ότι έχει ανάγκη να τραβάει/δαγκώνει/σπρώχνει/ κάτι.
Εδώ το παιδί χρειάζεται βοήθεια έτσι ώστε να εκτονώσει αυτή την ανάγκη και να εκπαιδευτεί πως να ανακουφίζεται/ αυτορρυθμίζεται/χαλαρώνει προσφέροντάς του εναλλακτικές.
Να είστε βέβαιοι ότι η φάση του χτυπήματος, του δαγκώματος ή του σπρωξίματος του παιδιού σας είναι όλα μέρος της μάθησής του και είναι σύμπτωμα ότι εξακολουθεί να αναπτύσσει έλεγχο των παρορμήσεων και πιο υγιείς τρόπους έκφρασης των σκέψεων και των συναισθημάτων του. Δεν είναι ενδεικτικό ότι είναι ένα «επιθετικό παιδί» ή ένα «άτακτο παιδί». Αυτά τα ζητήματα γίνονται ως επί το πλείστον ένα συνεχιζόμενο πρόβλημα μόνο όταν ένα παιδί δεν μπορεί να έχει πρόσβαση στην ήρεμη, επίπεδη και ζεστή υποστήριξη που χρειάζεται καθώς μαθαίνει.
Συνολικά, η θετική διαπαιδαγώγηση είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Καθοδηγώντας το παιδί μας με αγάπη, υπομονή και κατανόηση, δημιουργούμε ένα περιβάλλον όπου μπορεί να αναπτύξει υγιείς συνήθειες και δεξιότητες επικοινωνίας. Στο τέλος, κάθε πρόκληση είναι μια ευκαιρία για μάθηση, ανάπτυξη και σύνδεση με το αγαπημένο μας πρόσωπο, το παιδί μας.
