Γιατί είναι σημαντικό να συμμετέχουν τα παιδιά στις δουλειές του σπιτιού;
Ποιες δεξιότητες αναπτύσσουν;
Οι δουλειές του σπιτιού είναι μια πονεμένη, μη σου πω δακρύβρεχτη, ιστορία .. Ποτέ δεν ήταν κάτι που μου άρεσε ιδιαίτερα, αν και φυσικά (!) θέλω να βλέπω το σπίτι καθαρό και τακτοποιημένο.
Υπάρχουν στιγμές που πολύ θα ήθελα, καθισμένη στον καναπέ, έχοντας στο ένα χέρι τον καφέ και στο άλλο ένα μαγικό ραβδάκι, να έκανα ένα βζουυμ… Και όλες οι δουλειές να είχαν γίνει! Και φυσικά μετά να είχα και αρκετό χρόνο για μένα! Τι, πολλά ζητάω;;;
Μη μου πεις πως και εσύ δεν το έχει σκεφτεί ποτέ;;;
Η καθημερινότητα, όμως, δεν είναι έτσι. Ιδιαίτερα όταν υπάρχει ένα μικρό παιδί να τριγυρνάει εδώ και εκεί, το σπίτι θυμίζει λίγο το γιοφύρι της Άρτας, αλλά από την ανάποδη version: Το βράδυ το χτίζουμε, το πρωί γκρεμίζεται! Πιάνεις το ένα, ρίχνει το άλλο, καθαρίζεις εδώ, λερώνει εκεί… Και πάει λέγοντας.
Ώσπου λες «Άστο να πάει! Θα τα καθαρίσω μόλις κοιμηθεί με την ησυχία μου». Και μόλις κοιμηθεί δεν υπάρχει κουράγιο για τίποτα. Όχι ποτήρι να πιάσω, όχι πιάτο να δω, ούτε τα ρούχα δεν έχω κουράγιο να βάλω στα άπλυτα, ιδιαίτερα όταν έλειπα και πολλές ώρες λόγω δουλειάς! Πάλι καλά που βάζει και ο μπαμπάς κανένα πλυντήριο!
Από την άλλη η Σοφία τρελαίνεται για τις δουλειές του σπιτιού!
Μη δει σκούπα, τρέχει από πίσω μου να την πάρει από τα χέρια μου, μη δει πιάτο, πηδάει πάνω μου.
Και κάπου εκεί σκέφτομαι: «Μα είναι δυνατόν να μη με αφήνει να κάνω ούτε μια δουλειά;».
Έτσι καταλήγουμε να κάνουμε παρέα όλες τις δουλειές του σπιτιού, όπως φαντάζομαι και οι περισσότερες μαμάδες, που δεν έχουμε κάποια άλλη επιλογή.
Όμως, αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο για εμάς. Με τη Σοφία κάνουμε μαζί τις δουλειές του σπιτιού από τότε που γεννήθηκε!
Αρχικά, την έβαζα στο σωτήριο μάρσιπο και παρέα κάναμε ό,τι δουλειά μπορείς να φανταστείς, αφού μόνο έτσι ηρεμούσε. Μην και τυχόν την ακουμπούσα κάτω… Σειρήνες στο Αιγαίο!
Μεγαλώνοντας σιγά-σιγά την έβαζα στο καρεκλάκι, στο ρηλάξ, ή της έστρωνα στο πάτωμα με τα παιχνίδια της, και με παρακολουθούσε να κάνω κάποια πράγματα.
Κοιτούσε με τόση προσοχή τι έκανα, ενώ παράλληλα «τα λέγαμε». Όταν άρχισε να μπουσουλάει, με ακολουθούσε από πίσω «η ουρίτσα μου», και όταν περπάτησε είχα πλέον την καλύτερη βοηθό!
Όμως το να συμμετέχουν τα παιδιά στις δουλειές του σπιτιού, μπορεί σε αυτές τις μικρές ηλικίες για εμάς να είναι αρκετά κουραστικό, αλλά για εκείνα είναι πολύ σημαντικό, μην πω και απαραίτητο, καθώς τους δίνει πολλά σημαντικά ερεθίσματα για την ανάπτυξή τους.
Ποια είναι τα θετικά του να κάνουν και τα παιδιά μας δουλειές στο σπίτι;
Οι άνθρωποι είναι μιμητικά όντα. Θέλουν και έχουν έμφυτη ανάγκη να κάνουν ό, τι και οι άλλοι. Τα παιδιά κάνοντας δουλειές νιώθουν ικανοποίηση.
1. Μπαίνουν στο ρόλο της μαμάς και του μπαμπά.
2. Νιώθουν πως είναι μέλη της οικογένειας. Χαίρονται που είστε όλοι μαζί και κάνετε κοινά πράγματα.
3. Μαθαίνουν να αναλαμβάνουν ευθύνες. Γίνονται υπεύθυνα παιδιά, οπότε μεγαλώνοντας και υπεύθυνοι πολίτες.
4. Γίνονται ανεξάρτητα και αυτόνομα, με το να αναλαμβάνουν συγκεκριμένα καθήκοντα-υποχρεώσεις στο σπίτι. Τα μεγαλύτερα κυρίως παιδιά μπορούν να αναλάβουν συγκεκριμένες καθημερινές δουλειές.
5. Αναπτύσσουν πολλές δεξιότητες και ικανότητες.
Ποιες δεξιότητες αναπτύσσει το παιδί;
Σκούπισμα
- Ανάπτυξη αδρής* κινητικότητας
- Έλεγχος σώματος
- Ισορροπία
- Πειραματισμός με το βάρος
- Συντονισμός χεριών
Πλύσιμο
- Ανάπτυξη λεπτής* κινητικότητας
- Eκγύμναση βραχίονα
- Συντονισμός χεριού-ματιού
- Πειραματισμός με νερό-σαπούνι
- Ερεθίσματα από διαφορετικές υφές
Άπλωμα ρούχων
- Ανάπτυξη λεπτής κινητικότητας
- Eκγύμναση δαχτύλων
- Mπορούμε να επεξεργαστούμε θέματα όπως η ομαδοποίηση, η κατηγοριοποίηση, τα χρώματα
Μαγειρική
- Ανάπτυξη λεπτής κινητικότητας,
- Aνάπτυξη μαθηματικής σκέψης και επεξεργασία πολλών εννοιών
- Eπαφή με ποικιλία οπτικών και οσφρητικών ερεθισμάτων
Μάλιστα, δεν είναι τυχαίο που και στο σχολείο αναθέτουμε στα παιδιά πολλές ευθύνες, έχοντας υπόψη μας όλα τα παραπάνω. Αφού και το σχολείο είναι μια μεγάλη οικογένεια και μια μικρογραφία της κοινωνίας μας.
Οπότε, ήδη από τις τάξεις του παιδικού σταθμού ζητάμε από τα παιδιά πχ, να είναι υπεύθυνα για τα πράγματά τους, να μαζεύουν και να τακτοποιούν τα παιχνίδια τους, να κλείνουν τις καρέκλες τους, ενώ βάζουμε και υπεύθυνους ανά τακτά χρονικά διαστήματα, οι οποίοι πχ, θα καθαρίσουν τα τραπέζια.
Η μαγειρική, είναι επίσης ένα μεγάλο κεφάλαιο, η οποία πέρα από τη χαρά που παίρνουν τα παιδιά, μας δίνεται και σε εμάς τους εκπαιδευτικούς η ευκαιρία να επεξεργαστούμε πολλά πράγματα.
Ανάλογα βέβαια με την ηλικία του παιδιού, αναθέτουμε και τις εκάστοτε δουλειές φροντίζοντας πάντα για την ασφάλειά του.
Πχ, δε θα το αφήσουμε να πιάσει χλωρίνη και λοιπά καθαριστικά, αλλά μπορούμε να του δώσουμε να καθαρίσει με ένα βρεγμένο από νερό πανάκι το τραπεζάκι του σαλονιού.
Επίσης, ήδη από την ηλικία των 3-4 χρονών μπορείτε παρέα να φτιάξετε ένα πρόγραμμα με τις ευθύνες που θα έχει μέσα στην εβδομάδα. Μπορείς να το οπτικοποιήσεις και να το βάλεις σε ένα εμφανές σημείο, ώστε να μπορεί και εκείνο να το διαβάζει.
Σίγουρα, λοιπόν, γνωρίζοντας όλα αυτά ίσως να δούμε λίγο διαφορετικά το παιδί μας όταν θα πάει να πιάσει τη σκούπα ή μας ζητήσει να πλύνει τα πιάτα!
Καλές δουλειές, λοιπόν!
*Αδρή κινητικότητα: Αναφέρεται σε δεξιότητες όπως στήριξη, μπουσούλημα, περπάτημα, κλωτσιά, ανεβοκατέβασμα σκάλας, μεταφορά αντικειμένων. Αρχίζει από 2 μηνών και ολοκληρώνεται περίπου στα 6 έτη.
**Λεπτή κινητικότητα: Περιέχει όλους τους μικρούς μύες του σώματος που μας βοηθάνε στη γραφή, να κρατάμε αντικείμενα, να ντυνόμαστε, να ανοιγοκλείνουμε πράγματα. Αναδύεται στη νηπιακή ηλικία και ολοκληρώνεται περίπου στη σχολική ηλικία.
Ποια είναι η δική σας εμπειρία με τις δουλειές με τα παιδιά σας;
Τους αρέσει να σας βοηθούν και να σας μιμούνται;
Γράψτε μας στα σχόλια την άποψή σας για το θέμα.
Ελευθερία Κωνσταντινίδη
Πρόγραμμα Υπέροχα Νήπια 0-4ετών
Παιχνίδια με Νόημα (Baby Sign Language) 6-18μηνών
Βρεφικό Μασάζ (ΙΑΙΜ) 0-12μηνών